ที่คนไทยรู้จักกันเป็นอย่างดี สามารถเอาชนะคะแนน ปาสกาล เปเรซ ตำนานนักชกชาวอาร์เจนตินา ณ เวลามวยลุมพินีแห่งเดิม ผงาดครองเข็มขัดแชมป์รุ่นฟลายเวต 112 ปอนด์ของเดอะริง(The Ring) อย่างยิ่งใหญ่ ด้วยวัย 25 ปี

     พร้อมกับทำให้เขา กลายเป็นนักมวยไทยคนแรกในรประวัติศาสตร์ ที่ได้ครองแชมป์สถาบันหลัก บนเวทีกำปั้นโลก ท่ามกลางเสียงโห่ร้องด้วยความยินดีของแฟนมวยชาวไทยทั้งชาติ แม้ในยุคนั้นจะไม่การถ่ายทอดสดทางโทรทัศน์ก็ตาม เนื่องจากเทคโนลียีไม่ได้ทันสมัยเหมือนกับในยุคนี้

     อย่างไรก็ตาม ในไฟต์นั้น มีแฟนมวยเข้ามาเป็นสักขีพยาน และให้กำลังใจ โผน กิ่งเพชร เป็นจำนวนเยอะมาก ถึงขนาดเวทีลุมพินี ไม่มีพื้นที่ให้มดเดิน จนเก็บค่าบัตรผ่านประตูได้ถึง 1,600,000 บาท นับเป็นรายได้มหาศาลในยุคนั้น

     และที่สำคัญยิ่งกว่านั้น นับเป็นพระมหากรุณาธิคุณอย่างหาที่สุดมิได้ ที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร และสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง เสด็จพระราชดำเนินไปทอดพระเนตร ณ เวทีมวยลุมพินีด้วย 

     ด้วยวีรกรรมอันยิ่งใหญ่ของมหาบุรุษรายนี้ จึงทำให้รัฐบาลสมัยนั้น กำหนดให้วันที่ 16 เมษายนของทุกปี เป็นวันนักกีฬายอดเยี่ยม โดยสมาคมผู้สื่อข่าวกีฬาแห่งประเทศไทย จะยึดวันนี้เป็นวันประกาศมอบรางวัลเชิดชูเกียรติยศให้กับนักกีฬาไทยที่ทำผลงานได้อย่างโดดเด่น ในรอบปีที่ผ่านมา ทว่าในปีนี้ ไม่สามารถจัดงานได้ และถูกเลื่อนแบบไม่มีกำหนด เนื่องด้วยการแพร่ระบาดอย่างรุนแรงของไวรัสโควิด-19

     สำหรับ โผน กิ่งเพชร เกิดเมื่อวันที่ 12 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2478 ที่อำเภอหัวหิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ มีชื่อเล่นตั้งแต่เกิดว่า "แกละ" เป็นบุตรคนที่ 7 จากทั้งหมด 9 คนของคุณพ่อห้อย และคุณแม่ริ้ว สีดอกบวบ มีความชื่นชอบกีฬามวยสากลเป็นชีวิตจิตใจ จึงหัดชกมวยสากลตั้งแต่ยังเป็นเด็ก และตั้งเป้าไว้ว่าจะเป็นแชมป์โลกให้ได้ แม้ในช่วงเวลานั้น คำว่าแชมป์โลกกับคนไทย ดูห่างไกลกันเหลือเกิน

โผน ใช้เวลาสั่งสมประสบการณ์ ด้วยการขึ้นเวทีชกถึง 22 ไฟต์ จนมีอันดับเพียงพอต่อการท้าชิงเข็มขัดแชมป์โลก จึงทำให้ไฟต์ที่ 23 เขาได้ขึ้นชกชิงแชมป์โลกสถาบันหลักเป็นครั้งแรก หลังจากก่อนหน้านั้น เคยครองแชมป์สหพันธ์มวยภาคตะวันออกไกลและแปซิฟิก(OPBF) ก่อนที่จะเอาชนะ ปาสกาล เปเรซ และกลายเป็นนักชกไทยคนแรกที่คว้าแชมป์โลกสถาบันหลักได้สำเร็จ

     นับจากนั้น ฮีโร่กำปั้นไทยรายนี้ ได้โลดแล่นในเวทีกำปั้นโลกอีก 6 ปี เคยประสบกับความพ่ายแพ้จนเสียแชมป์เดอะริง แต่ก็กลับมาครองเข็มขัดแชมป์โลกในรุ่นฟลายเวต 112 ปอนด์ได้อีก 2 ครั้ง โดยเป็นการครองเข็มขัดแชมป์ 2 สถาบันทั้ง สมาคมมวยโลก(WBA) และสภามวยโลก(WBC) ได้อีก 2 สมัย จนประกาศแขวนนวมเมื่อปี พ.ศ.2509 ในขณะที่อายุ 31 ปี ด้วยสถิติการชก 35 ไฟต์ ชนะ 28 ไฟต์ ซึ่งเป็นการชนะน็อค 9 ไฟต์ และแพ้อีก 7 ไฟต์

     จากการเป็นแชมป์โลกคนแรกของประเทศไทย ทำให้ชื่อเสียงของ โผน กิ่งเพชร โด่งดังเป็นพลุแตก แทบไม่ต่างจากดารานักแสดงชื่อดังในสมัยนั้น จึงทำให้เขาได้รับการทาบทามให้แสดงภาพยนตร์เรื่อง "เทพบุตรนักเลง" เมื่อปี พ.ศ.2508 โดยได้แสดงร่วมกับ มิตร ชัยบัญชา กับ เพชรา เชาวราษฎร์ คู่พระนางอันดับ 1 แห่งวงการบันเทิงไทยในยุคนั้น

นอกจากนี้ เขายังนำเงินที่ได้รับจากการชกมวย ไปสร้างโรงเรียนมานะวิทยา ที่อำเภอหัวหินบ้านเกิด เพื่อเปิดโอกาสให้ผู้ด้อยโอกาสได้เรียนหนังสือ ทว่าสถานศึกษาแห่งนี้ก็อยู่ได้ไม่นาน เนื่องจากสภาวะเศรษฐกิจที่ฝืดเคือง จึงทำให้กระทรวงศึกษาธิการสั่งปิดโรงเรียนนี้เมื่อปี พ.ศ.2520

     หลังจากแขวนนวม วีระบุรุษแชมป์โลกคนแรกชาวไทย ได้นำประสบการณ์เชิงชกบนเวที ไปถ่ายทอดให้กับนักชกรุ่นหลังหลายคน จนมีส่วนสำคัญ ในการผลักดันให้ ชาติชาย เชี่ยวน้อย กลายเป็นแชมป์โลกชาวไทยคนที่ 2 ต่อจากตัวเขาเอง 

     นอกจากนี้ เขายังเป็นพี่เลี้ยงฝึกจน พเยาว์ พูนธรัตน์ กลายเป็นนักกีฬาไทยคนแรก ที่คว้าเหรียญรางวัลจากการแข่งขันโอลิมปิกอีกด้วย จากการคว้าเหรียญทองแดงกีฬามวยสากลสมัครเล่น รุ่นไลท์ฟลายเวต ในโอลิมปิก 1976 ที่นครมอนทรีออล ประเทศแคนาดา เมื่อปี พ.ศ.2519
 
     ชีวิตนอกสังเวียนของ โผน กิ่งเพชร ไม่สวยหรูมากนัก เพราะไม่ประสบความสำเร็จจากการทำอาชีพอื่น โดยเฉพาะธุรกิจค้าขาย ที่เขาประสบกับปัญหาขาดทุนเป็นประจำ อันเป็นผลมาจากความไม่ชำนาญในด้านนี้ จึงสูญเสียเงินเป็นจำนวนมาก 

     จนกระทั่งในวันที่ 31 พฤษภาคม พ.ศ.2525 ในเวลา 5 ทุ่ม วีระบุรุษแชมป์โลกประวัติศาตร์ของชาวไทยทั้งประเทศ ได้จากโลกนี้ไปอย่างสงบ ด้วยวัย 47 ปี จากอาการโรคปอดแทรกซ้อน ที่โรงพยาบาลรามาธิบดี นับเป็นการปิดฉากแชมป์โลกผู้ยิ่งใหญ่ ที่เคยนำความภาคภูมิใจ มาให้กับชาวไทยทั้งประเทศ เมื่อ 60 ปีที่แล้ว

    - ถิรพัฒน์ ณ ลำปาง -