คราบพลัค (Plaque) คือคราบของแบคทีเรีย ที่ก่อตัวขึ้นบริเวณฟัน ซึ่งจะมีสีเหลือง ลักษณะเหนียว ซึ่งคราบเหล่านี้เกิดสามารถพัฒนากลายไปเป็น หินปูน ได้หากมีการดูแลสุขภาพช่องปากอย่างไม่ถูกวิธี วันนี้ Hello คุณหมอ อยากชวนทุกคนมาเรียนรู้วิธีการดูแลสุขภาพช่องปาก ไม่ให้เกิดคราบพลัค เพื่อไม่ให้คราบเหล่านี้ส่งผลเสียต่อสุขภาพช่องปากเราได้

สาเหตุของการเกิด คราบพลัค

คราบพลัคเป็นคราบที่เกิดมาจาก อาหารที่มีส่วนประกอบของคาร์โบไฮเดรต อย่าง นม น้ำอัดลม เค้ก หรือขนมขบเคี้ยว ลูกอมต่างๆ ได้เข้าไปติดค้างอยู่ที่ตามซอกฟัน เมื่อทิ้งไว้นานๆ แบคทีเรียในช่องปากก็จะไปกินเศษอาหารเหล่านี้ และผลิตกรดออกมา ซึ่งกรดเหล่านี้จะไปทำลายชั้นเคลือบฟัน ส่งผลทำให้เกิดอาการฟันผุ ซึ่งคราบพลัคสามารถเกิดขึ้นที่บริเวณรากฟันและทำให้รากฟันเสื่อมได้

วิธีป้องกันการสะสมของคราบพลัค

• แปรงฟันอย่างน้อย 2 ครั้งต่อวัน

หลังจากที่มีการรับประทานอาหารเสร็จเรียบร้อยแล้ว แน่นอนว่าย่อมมีเศษอาหารเข้าไปติดอยู่ตามซอกฟันอย่างแน่นอน ดังนั้นการแปรงฟันทันทีหลังจากรับประทานอาหารเรียบร้อยแล้ว จึงเป็นวิธีหนึ่งที่ช่วยขจัดเศษอาหารที่เป็นตัวการของคราบพลัค โดยจะต้องมีการแปรงฟันอย่างถูกวิธี เพื่อช่วยให้ขจัดเศษอาหารได้หมด ที่สำคัญการแปรงฟันก่อนนอน ถือเป็นเรื่องที่มีความสำคัญเป็นอย่างมาก เพราะหากไม่มีการแปรงฟันก่อนนอนคราบเหล่านั้นก็จะอยู่กับเราไปตลอดทั้งคืน
 

• ใช้ไหมขัดฟัน

คราบพลัคไม่ได้เกินขึ้นที่บริเวณหน้าฟันเพียงอย่างเดียว แต่ยังสามารถเกิดที่ซอกฟันได้อีกด้วย ดังนั้นการทำความสะอาดซอกระหว่างฟันจึงถือเป็นเรื่องที่มีความสำคัญอีกเรื่องหนึ่ง การแปรงฟันเพียงอย่างเดียวอาจไม่สามารถซอกซอนเข้าไปทำความสะอาดระหว่างฟันได้ จึงจำเป็นที่จะต้องใช้อุปกรณ์ช่วย อย่างไหมขัดฟัน โดยใช้ไหมขัดฟันอย่างน้อยวันละ 1 ครั้ง เพื่อสุขภาพช่องปากที่ดี
 

• ใช้น้ำยาบ้วนปาก

โดยทั่วไปแล้ว น้ำยาบ้วนปากสามารถทำให้คราบพลัคที่ติดอยู่หลุดร่วงออกไปได้ และยังช่วยให้ง่ายต่อการกำจัดคราบพลัคแต่น้ำยาบ้วนปากมีหลากหลายสูตรให้เลือก ดังนั้นผู้ที่ต้องการใช้ควรลองซื้อขวดเล็กๆ มาก่อนว่ารสชาติ และสัมผัสนั้นเหมาะกับเราหรือไม่
 

• ดื่มน้ำมากๆ หลังรับประทานอาหารประเภทน้ำตาลและแป้ง

แบคทีเรียที่อยู่ในช่องปากมักจะชอบอาหารประเภทแป้งและน้ำตาล เมื่อแบคทีเรียเหล่านั้นกัดกินและปล่อยก็จะทำให้เกิดคราบพลัค ซึ่งการดื่มน้ำมากๆ หลังจากรับประทานอาหารประเภทที่มีแป้งและน้ำตาลเข้าไป มีส่วนช่วยให้เศษอาหารที่ติดอยู่หลุดลงไปในลำคอ ทำให้แบคทีเรียไม่มีอาหาร ก็จะไม่เกิดคราบพลัคที่ฟัน
 

• พบทันตแพทย์อย่างน้อย 2 ครั้งต่อปี

บางครั้งการสังเกตความผิดปกติของฟันเพียงอย่างเดียวก็ไม่เพียงพอ เพราะเราอาจจะพลาด และสังเกตได้ไม่ทั่วถึง เพราะความผิดปกติของฟันบางอย่างก็ต้องใช้ความชำนาญในการตรวจสอบ ดังนั้นการพบทันตแพทย์อย่างน้อย 2 ครั้งต่อปี สามารถทำให้เราได้รู้ว่าสุขภาพช่องปากของเรานั้นมีปัญหาตรงไหน ควรปรับปรุงตรงไหนบ้าง และหากเกิดความผิดปกติก็สามารถแก้ไขได้อย่างถูกต้อง ก่อนจะกลายเป็นปัญหาใหญ่ต่อไปในอนาคตได้